VI SINH CÓ GIÚP RAU KHỎE HƠN?
Vườn rau như một thế giới thu nhỏ, đằng sau sự phát triển khỏe mạnh của cây trồng là sự kết hợp của nhiều yến tố. Vi sinh vật là yếu tố quan trọng, đặc biệt là nông nghiệp hữu cơ, men vi sinh rất đa dạng và phong phú, mà mỗi chủng loại lại mang trong mình những lợi ích riêng. HappyVegi sẽ phân tích liệu vi sinh có thực sự quan trọng và có tốt cho cây trồng?
Vi sinh là gì?
Men vi sinh là một dạng chế phẩm sinh học bao gồm một hay nhiều chủng loại vi sinh vật có lợi. Vi sinh vật có kích thước rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy chúng qua kính hiển vi, chúng có mặt ở khắp mọi nơi kể cả miệng núi lửa hay nam cực, thậm chí là cả đáy đại dương. Hầu như mọi quá trình xảy ra trong đất đều có sự tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp của vi sinh vật (mùn hóa, chuyển đổi các chất khoáng thành chất hữu cơ, phân giải, giải phóng chất dinh dưỡng vô cơ từ hợp chất khó tan hoặc tổng hợp chất dinh dưỡng từ môi trường,…)
Các loại vi sinh
1/ Vi sinh cố định đạm
Các vi sinh vật có thể cố định đạm là những sinh vật nhân sơ (vi khuẩn và vi khuẩn cổ) được gọi chung là vi khuẩn cố định đạm diazotroph. Hoạt động của chúng là phân giải và chuyển hóa các phân tử Nitơ dạng hai nguyên tử (N2) thành các nguyên tử, hay là những dạng chuyển đổi sinh học khác của Nitơ (chuyển đổi sang Nitơ dioxit – NO2).
Một số thực vật bậc cao (các thực vật có mạch như ngành dương xỉ, thực vật có hoa,…) và một số loài động vật (mối) đã có hình thức cộng sinh với loài vi sinh vật này. Trong đất, chúng sống cộng sinh với rễ cây, tạo thành các nốt sần hoặc sống tự do. Hiện nay có khoảng 600 loài cây có thể sống cộng sinh với các vi sinh vật cố định đạm, điển hình là các loài cây họ đậu.
2/ Vi sinh phân giải lân
Trong đất, lân tồn tại ở hai dạng chính: Lân vô cơ ở trong các dạng khoáng (apatit, phosphoric,…) và Lân hữu cơ có trong xác động thực vật. Còn cây trồng thì hút lân ở dạng H2PO4– và HPO42–, để cây có thể sử dụng được lân trong tự nhiên thì cần đến các vi sinh vật phân giải lân.
Các vi sinh vật có thể phân giải được lân là các vi khuẩn, xạ khuẩn (VD như: Pseudomonas, Alcaligenes,…) hay một số loại nấm (Penicillium, Aspergillus,…). Chúng được phân lập, tuyển chọn từ đất hoặc từ vùng rễ cây trồng trên các loại đất hay cơ chất giàu hữu cơ theo phương pháp nuôi cấy pha loãng trên môi trường đặc Pikovskaya.
3/ Vi sinh phân giải Kali
Đất chứa một lượng K dự trữ rất lớn nhưng cây không sử dụng được.Các vi sinh vật trong quá trình sống sẽ sản sinh ra các axit như H2CO3, HNO3, H2SO4,… và các axit hữu cơ khác. Các axit này giúp hòa tan các khoáng vật và giải phóng Kali dưới dạng ion. Chúng cố định K bằng cách đồng hóa ion K+ trong dung dịch đất, chuyển vào trong cơ thể chúng, tạm thời trong lúc này chúng sẽ cạnh tranh dinh dưỡng Kali với cây trồng, nhưng khi vi sinh vật chết đi, xác sẽ bị phân giải và giải phóng Kali cho cây trồng.
Các vi khuẩn được ứng dụng vào sản xuất phân bón hữu cơ như vi khuẩn Bacillus muciginoseus, hay nấm Aspergillus,… Bên cạnh việc phân giải K thì chúng còn giúp cây hấp thu cả một số chất dinh dưỡng khác như sắt (Fe), Mangan (Mn).
4/ Vi sinh phân giải xenlulo
Xenllulo có nguồn gốc là chất mùn, là thành phần chính tạo ra lớp màng của tế bào thực vật và là bộ khung của cây cối. Việc phân giải xenllulo chính là phân giải các chất hữu cơ, chất mùn để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây và đất, cho đất được tơi xốp, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật có lợi phát triển, giải phóng các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây. Những vi sinh vật được dùng chủ yếu là Bacillus, Megaterium, Pseudomonas, Trichoderma,… được phân lập chủ yếu từ hệ tiêu hóa của động vật ăn cỏ như trâu, bò, ngựa,…
Lợi ích từ vi sinh cho nông nghiệp hữu cơ
1/ Đối với con người
Vi sinh nói chung chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta, nhưng với các chủng vi sinh được dùng để sản xuất phân bón hữu cơ đã được quy định rõ về mật độ cũng như phương thức sản xuất sao cho đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và cả động vật.
2/ Đối với cây trồng
Men vi sinh rất cần thiết vì nó là những trợ thủ đắc lực nhất không thể thiếu. Trong các loại phân bón hữu cơ vi sinh có chứa các loại men vi sinh khác nhau, được các nhà sản xuất phân bón nghiên cứu, chế tạo và phối trộn theo những công thức riêng phù hợp với các đối tượng cây trồng ở những giai đoạn khác nhau.
Hoạt động dựa vào các chủng vi sinh vật sẽ phân giải các chất hữu cơ trong bùn, phế thải, rác thải, phế phẩm công nông nghiệp,.. tạo ra sinh khối giúp cải tạo đất. Những vi sinh vật ấy tham gia vào việc phân giải, chuyển hóa các chất dinh dưỡng ở dạng cây khó hấp thụ thành các chất cây dễ hấp thụ.
3/ Đối với môi trường
Khi sử dụng phân bón hữu cơ có chưa vi sinh vật sẽ giúp cải tạo cho đất được tơi xốp, những vi sinh hoạt động hiệu quả sẽ tiếp tục tìm kiếm và phân hủy những nguồn chất vô cơ gây ô nhiễm môi trường, hạn chế được các tác hại của thuốc BVTV và các chất hóa học.
